Libya, Türkiye ile 2019’da imzaladığı Muhtırayla belirlediği kıta sahanlığını BM’de tescil etti
Libya, Türkiye ile 2019’da imzaladığı deniz yetki alanlarının belirlenmesine ilişkin Mutabakat Muhtırasında belirlenen kıta sahanlığını Birleşmiş Milletlere (BM) sunduğu Nota ile tescil etti.
AA’nın haberine göre Libya’nın BM Daimi Temsilcisi tarafından BM Genel Sekreterine hitaben Akdeniz’de kıta sahanlığının belirlenmesine ilişkin 27 Mayıs’ta yazdığı Nota, BM’nin internet sitesinde dün yayınlandı.
BM’nin internet sitesinde yayınlanan Notada, Libya’nın Akdeniz’deki kıta sahanlığını gösteren ayrıntılı haritaya yer verildi.
Notada, “Libya devletinin BM Daimi Temsilciliği, Libya devletinin Akdeniz’deki kıta sahanlığının dış sınırlarına ilişkin resmi bildirimini ve bu konudaki resmi tutumunu özetleyen ayrıntılı bir harita ile işbu ekte iletmekle onur duyar.” ifadeleri kullanıldı.
Türkiye ile Libya arasında 2019’da imzalanan deniz yetki alanlarının belirlenmesine ilişkin Mutabakat Muhtırasına işaret edilen Notada şu ifadelere yer verildi:
“Libya ile Türkiye 27 Kasım 2019 tarihinde Akdeniz’de deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına ilişkin bir Mutabakat Zaptı imzalamıştır. Bu Mutabakat Zaptı, 11 Aralık 2019 tarihi itibarıyla Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 102. Maddesi uyarınca BM Sekreterliğinde usulüne uygun olarak tescil edilmiş olup, uluslararası hukuka dayalı olarak varılan hakkaniyetli bir çözüm teşkil etmektedir.
Ne Yunanistan ne de Mısır, uluslararası hukuka uygun olarak Libya ile Türkiye arasında sınırlandırılan deniz alanlarında egemenlik haklarına sahiptir.”
– Yunanistan ile Mısır arasındaki anlaşma geçersizdir
Libya ile Türkiye arasında imzalanan 2019’daki Mutabakat Muhtırasının Yunanistan ve Mısır arasında münhasır ekonomik bölgelerin sınırlandırılmasına ilişkin 2020’de imzalanan anlaşmayı geçersiz kıldığı kaydedilen Notada, “(Mısır ve Yunanistan arasındaki) Bu anlaşma, BM Deniz Hukuku Sözleşmesi dahil olmak üzere uluslararası hukukla, özellikle de hakkaniyet ilkesiyle bağdaşmamaktadır.” ifadeleri kullanıldı.
Libya Notasında, Yunanistan ve Mısır’ın 2014, 2021 ve son olarak Nisan 2024’te hidrokarbon arama faaliyetleri için ruhsat alanlarını tanımlama ve verme girişimlerinin Libya’nın Akdeniz’deki egemenlik haklarını ihlal ettiği vurguladı.
– Yunanistan 2022’den bu yana, Libya’nın egemenlik haklarını tamamen hiçe sayıyor
Yunanistan’ın Girit’in güneyinde hidrokarbon arama çalışmalarına onay vermesinin Libya’nın Akdeniz’deki egemenlik haklarını ihlal ettiği aktarılan Notada, “Yunanistan özellikle 26 Kasım 2022’den bu yana, Libya’nın egemenlik haklarını tamamen hiçe sayarak ve karşı kıyıya sahip devletler arasında kıta sahanlığının sınırlandırılmasına ilişkin BM Deniz Hukuku Sözleşmesi dahil olmak üzere uluslararası hukukun yerleşik kural ve uygulamalarını ciddi şekilde ihlal ederek, söz konusu açık deniz ruhsat alanlarında tek taraflı arama ve sondaj faaliyetlerine devam etmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı ile Yunanistan Çevre ve Enerji Bakanlığının 16 Nisan 2025’te açıkladığı Yunanistan Deniz Mekansal Planının (DMP) bazı alanlarının Libya’nın Akdeniz’deki deniz yetki alanlarını ihlal ettiği kaydedildi.
Libya’nın Notasında ayrıca, “Yunan DMP haritasının güney kısmındaki bazı alanlar, Libya’nın uluslararası hukuka göre fiilen ve başlangıçta egemenlik haklarına ve yargı yetkisine sahip olduğu Akdeniz’deki Libya kıta sahanlığını ihlal etmektedir. Yunan DMP’nin Libya üzerinde herhangi bir hukuki etkisi yoktur.” ifadeleri kullanıldı.
Libya daha önce BM Genel Sekreterliğine gönderdiği ve BM’nin sitesinde yayınlanan başka bir Notayla Yunanistan’ın Girit’in güneyindeki deniz alanlarında hidrokarbon arama ve işletme ihalesine çıkmasına itiraz etmişti.
